Сыбайлас жемқорлықпен күрес туралы жадынама/Памятка по противодействию коррупции
Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 18 қарашадағы «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Заңына сәйкес сыбайлас жемқорлықтың ресми түсіндірмесі келесідей беріледі:
Сыбайлас жемқорлық – бұл жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адамдардың, мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті адамдардың, оларға теңестірілген адамдардың, лауазымды тұлғалардың өз қызметтік (лауазымдық) өкілеттіктерін және соларға байланысты мүмкіндіктерін жеке өзі немесе делдалдар арқылы өзіне не үшінші тұлғаларға мүліктік (мүліктік емес) пайда мен артықшылықтар алу немесе табу мақсатында заңсыз пайдалануы, сондай-ақ осы адамдарды артықшылықтар мен пайдалар беру арқылы параға сатып алу.
Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық – бұл сыбайлас жемқорлық белгілері бар, заңмен белгіленген әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілік көзделген заңға қайшы, кінәлі әрекет (әрекет немесе әрекетсіздік).
Егер Сізге пара ұсынылса немесе пара талап етілсе — бұл туралы бірден хабарлаңыз!
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі параға байланысты екі түрдегі қылмысты көздейді:
Пара алу (366-бап);
Пара беру (367-бап).
Бұл – бір қылмыстың екі жағы: егер пара беру әрекеті орын алса, онда міндетті түрде пара беруші (пара беруші) және пара алушы (пара алушы) бар.
Пара алу
Пара алу – лауазымды тұлғаның заңды немесе заңсыз әрекеттері (не әрекетсіздігі) үшін артықшылықтар мен пайдаларды алуымен байланысты, әсіресе егер ол топпен жасалса немесе қорқытып талап ету жолымен жүзеге асырылса, ең қауіпті лауазымдық қылмыстардың бірі болып табылады.
Пара беру
Пара беру – лауазымды тұлғаны заңды немесе заңсыз әрекетке (не әрекетсіздікке) итермелеуге, сондай-ақ жалпы қамқорлық немесе қызметтік немқұрайлылық үшін қандай да бір пайда немесе артықшылықтар ұсынуға бағытталған қылмыс.
Параның түрлері болуы мүмкін:
Заттай:
Ақша (соның ішінде шетел валютасы), банк чектері және бағалы қағаздар;
Қымбат металдар мен тастардан жасалған бұйымдар, автокөліктер, азық-түлік, тұрмыстық техника, бейнежабдықтар және өзге де тауарлар;
Жылжымайтын мүлік – пәтерлер, саяжайлар, үйлер, гараждар, жер телімдері және т.б.
Қызметтер мен пайдалар түрінде:
Медициналық ем, жөндеу және құрылыс жұмыстары;
Санаторийлік немесе туристік жолдамалар, шетелге сапарлар, ойын-сауық пен өзге де шығындарды өтеусіз немесе төмендетілген бағамен төлеу.
Официальное толкование коррупции согласно Закону Республики Казахстан «О противодействия коррупции» от 18 ноября 2015 года излагается следующим образом:
Коррупция – это незаконное использование лицами, занимающими ответственную государственную должность, лицами, уполномоченными на выполнение государственных функций, лицами, приравненными к лицам, уполномоченным на выполнение государственных функций, должностными лицами своих должностных (служебных) полномочий и связанных с ними возможностей в целях получения или извлечения лично или через посредников имущественных (неимущественных) благ и преимуществ для себя либо третьих лиц, а равно подкуп данных лиц путем предоставления благ и преимуществ.
Коррупционное правонарушение – имеющее признаки коррупции противоправное виновное деяние (действие или бездействие), за которое законом установлена административная или уголовная ответственность. Если Вам предлагают взятку или у Вас вымогают взятку! Уголовный кодекс Республики Казахстан предусматривает два вида преступлений, связанных с взятками: - получение взятки (ст. 366); - дача взятки (ст. 367). Это две стороны одной преступной медали: если речь идет о взятке, это значит, что есть тот, кто получает взятку (взяткополучатель) и тот, кто ее дает (взяткодатель).
Получение взятки – одно из самых опасных должностных преступлений, особенно если оно совершается группой лиц или сопровождается вымогательством, которое заключается в получении должностным лицом преимуществ и выгод за законные или незаконные действия (бездействие).
Дача взятки – преступление, направленное на склонение должностного лица к совершению законных или незаконных действий (бездействия), либо предоставлению, получению каких-либо преимуществ в пользу дающего, в том числе за общее покровительство или попустительство по службе.
Взяткой могут быть: Предметы – деньги, в том числе валюта, банковские чеки и ценные бумаги, изделия из драгоценных металлов и камней, автомашины, продукты питания, видеотехника, бытовые приборы и другие товары, квартиры, дачи, загородные дома, гаражи, земельные участки и другая недвижимость. 3 Услуги и выгоды – лечение, ремонтные и строительные работы, санаторные и туристические путевки, поездки за границу, оплата развлечений и других расходов безвозмездно или по заниженной стоимости.
